Artrose en Artritis bij de kat
Wat is artrose bij de kat?
Artrose is slijtage van de kraakbeenlaag van het gewricht. Het is algemeen bekend dat dit vaak voorkomt bij honden. Minder bekend is het feit dat het ook veel voorkomt bij katten. Uit recent onderzoek blijkt dat maar liefst 90% van de katten ouder dan 12 jaar last heeft deze gewrichtsaandoening. Omdat katten hun pijn goed weten te verbergen, denkt men vaak dat dit hoort bij ouderdom.
Wat is artritis bij de kat?
Artritis en artrose worden weleens door elkaar gebruikt, maar het is wezenlijk anders. Artritis is geen slijtage maar een ontsteking van het gewricht. Artrose en artritis zijn dus twee verschillende ziektebeelden, maar kunnen wel in elkaar overgaan. Dit kan soms verwarrend zijn in het gebruik van van de termen.
Wat is de oorzaak van artrose en artritis?
De grootste risicofactor voor het ontstaan van beide aandoeningen is leeftijd. Hoe ouder uw kat is, hoe meer kans hij/zij heeft op het krijgen hiervan. Bij andere diersoorten blijkt ook overgewicht een verhoogd risico te geven op artrose, maar dat is bij katten (nog) niet aangetoond.
Wat zijn de symptomen van artrose en artritis?
Het kan soms best een uitdaging zijn om de symptomen van artritis bij katten te herkennen. Je zult het namelijk niet zo snel zien aan de manier waarop ze zich voortbewegen. De meeste katten zullen echter wel hun gedrag en leefstijl aanpassen, vanwege de pijn. Let daarbij op de volgende zaken:
- niet meer springen, of bv. via een opstapje/krukje
- stijf lopen
- moeite met traplopen
- meer slapen, meer rusten
- minder spelen/jagen
- moeite met gebruik kattenbak; hierdoor plassen/poepen naast de kattenbak
- minder zichzelf wassen
- langere nagels
- op plaatsen waar katten pijn hebben, kunnen ze zich extra gaan wassen
- zich terugtrekken
Hoe stellen we de diagnose van artrose en artritis?
Soms kunnen we bij het lichamelijk onderzoek al aanwijzingen krijgen voor de aanwezigheid van artrose en/of artritis. We kunnen dan bijvoorbeeld een pijnlijke rug of gewrichten vinden (zoals knieën en ellebogen). Ook kunnen de gewrichten verbreed of erg stijf zijn. Als we dit niet voelen bij uw kat, wil dat helaas niet zeggen dat hij/zij geen last (en dus pijn) heeft.
Op een röntgenfoto kunnen we soms veranderingen in de gewrichten van uw kat zien, die kunnen passen bij (osteo)artritis.
Wat is de behandeling bij artrose / artritis?
De behandeling van artrose en artritis bestaat uit drie onderdelen:
- Aanpassing van uw omgeving en gedrag
- Aanpassing van het dieet
- Pijnstilling en ontstekingsremmer
1) Aanpassing van uw omgeving en gedrag
- Gebruik veel opstapjes zodat uw kat niet teveel hoeft te springen om in de bak en bij zijn favoriete slaapplekje te komen
- Een zacht mandje of een lekker zacht kleedje
- Waterbakje, voerbakje en kattenbak moeten makkelijk te bereiken zijn:
- waterbakje NIET bij het voerbakje zetten, en liefst meerdere waterbakjes door het huis. Katten prefereren een ondiep, breed waterbakje zodat de snorharen de rand niet raken
- kattenbak moet groot genoeg zijn, liefst met een lage instap en zonder deksel en luikje.
- Actief met uw kat spelen, minstens 3 x per dag een paar minuten
- Veel aaien rond de kop en borstelen; er komen dan stofjes vrij, waardoor uw kat zich beter gaat voelen en zo beter met de chronische stress om kan gaan
2) Aanpassing van het dieet
Omega-3 vetzuren
Van Omega-3 vetzuren is bekend dat ze helpen om de functie van het gewricht in stand te houden. Wij adviseren dan ook J/D (Joint Diet) van Hills (tegenwoordig ook in combinatie met nierdieet), dit is een dieet waar Omega-3 vetzuren in hoge concentraties inzit. Ook bevat dit dieet glucosamine en chondrotoine, dit zijn bouwstoffen van kraakbeen. Deze stoffen werken mogelijk ook pijnstillend. U moet er wel rekening mee houden dat het 6-8 weken kan duren voordat u enige verbetering gaat zien na wijzigingen in het dieet van uw kat. U kunt ook een los preparaat waar de juiste hoeveelheid omega-3 vetzuren in zitten geven. Een voorbeeld hiervan is Catoils omega-3 joint.
Glucosamine en chondrotoïne
Glucosamine en chondrotoïne zijn bouwstoffen voor het kraakbeen. Hun effect zou zijn het verminderen van de kraakbeen afbraak in het gewricht als er sprake is van artrose, ook zouden ze een pijnstillend effect hebben. Harde bewijzen ontbreken er wel echter.
Deze producten worden vaak aangeboden als supplementen. Er zijn nog geen exacte doseringen hiervoor bekend, wel adviseren wij producten te gebruiken die uitsluitend voor de veterinaire markt geproduceerd zijn (Flexadin Plus®) en geen supplementen uit gezondheidswinkels/supermarkten te gebruiken.
3) Pijnstilling en ontstekingsremmer
Katten met artrose hebben wel degelijk pijn! Daarom is het belangrijk om pijnstilling te geven. Onze voorkeur gaat uit naar meloxicam (Metacam®), dit werkt zowel pijnstillend als ontstekingsremmend. Metacam® moet één keer daags gegeven worden met een klein beetje voedsel of na een maaltijd. Het is een zeer smakelijke vloeistof voor katten en het is een veilig medicijn om voor langere tijd te geven.
We zullen er altijd naar streven om uw kat de laagst mogelijke dosering te geven. In sommige gevallen is een dosering om de dag al toereikend. Mocht Metacam® niet voldoende pijnstillend zijn, dan hebben wij de mogelijkheid additionele pijnstillers in te zetten voor uw kat.
Alternatieve therapieën
Er worden tegenwoordig veel alternatieve therapieën aangeboden om uw kat te verlichten van de pijn: bv. fysiotherapie, massage en soms zelf hydrotherapie.
Chronische pijn check
Als één van onderstaande punten van toepassing is op uw kat, dan kan het zijn dat uw kat last heeft van chronische pijn.
- Minder actief
- Minder soepel
- Poept/plast vaker naast de bak
- Minder speels
- Agressiever
- Twijfelt vaak bij springen
- Slaperig
- Wilt minder geaaid worden, minder vaak op schoot
- Verzorgt vacht minder
- Minder aan krabpaal aan het krabben
Prognose
Als er al botveranderingen aanwezig zijn in de gewrichten kunnen we deze helaas niet meer weg nemen. Wel kunnen we door het gebruik van bovenstaande medicijnen en aanpassingen in de omgeving, uw kat een fijn en pijnloos leven geven!
Wanneer is inslapen nodig bij artrose/artritis?
Zoals we bij de prognose verteld hebben is het mogelijk om uw kat ondanks artrose/artritis nog een fijn en pijnloos leven te geven. In sommige gevallen wordt de optie euthanasie besproken. Wanneer wij dit adviseren is van meerdere factoren afhankelijk. De voornaamste reden is wanneer uw kat zodanig veel pijn heeft waardoor er weinig tot geen kwaliteit van leven meer is, en er geen behandelingen meer mogelijk zijn.
Heeft u nog vragen over dit onderwerp, neem dan contact met ons op of maak direct een afspraak.
In gesprek met een specialist?
Onze paraveterinair Marieke Drieling
heeft zich gespecialiseerd in de behandeling van artrose en artritis en vertelt u hier graag meer over.